سیره عقلا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


سیره عقلا، عادت عقلی عقلا بر فعل یا ترک کاری است.


معنای سیره عقلا

[ویرایش]

سیره عقلا، به معنای روش و شیوه مستمر عملی همه عقلای عالم بر انجام یا ترک عملی است.
[۱] الاصول العامة للفقه المقارن، طباطبایی حکیم، محمد تقی، ص (۱۹۸-۱۹۷).    


توضیح

[ویرایش]

عقلای عالم، با این که در زمان‌ها و مکان‌های مختلف زندگی می‌کنند و دارای دین ، مذهب و فرهنگ متفاوت می‌باشند، در مواردی بدون توافق قبلی، عملی یکسان را به طور مستمر انجام می‌دهند؛ برای مثال، همه آنها ظواهر کلام را حجت دانسته و به آن تمسک می‌نمایند و یا همه عقلا در چیزهایی که علم و تخصصی درباره آنها ندارند به خبره رجوع می‌کنند؛ چنان که مریض به طبیب و جاهل به عالم رجوع می‌کند.
برخی سیره عقلایی را فراگیرتر از سلوک و رفتار خارجی دانسته و آن را شامل مرتکزات عقلایی نیز می‌دانند، هر چند بر طبق آن مرتکزات، در خارج هیچ گونه عملی صورت نگیرد.
[۲] بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۴، ص۲۳۴.    


انواع سیره عقلا

[ویرایش]

سیره عقلایی انواعی دارد:
۱. گاهی سیره عقلایی موضوع حکم شرعی را تبیین می‌نماید؛
۲. گاهی سیره عقلایی ظهور الفاظ را منقح نموده و در کشف مراد متکلم ، چه شارع و چه غیر آن، دخالت می‌نماید؛
۳. گاهی سیره عقلایی سبب استنباط حکم شرعی می‌گردد، و آن در جایی است که در مسئله، نصی وجود نداشته باشد.
[۳] کتابشناسی اصول فقه شیعه، مهریزی، مهدی، ص۳۰.
[۴] دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۲، ص۱۲۸.    
[۵] المعالم الجدیدة للاصول، صدر، محمد باقر، ص۱۶۸.    
[۶] مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص (۲۰۷-۲۰۳).
[۷] شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۳، ص۳۲۷.
[۸] منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۴۱۳.
[۹] الرسائل، خمینی، روح الله، ج۲، ص۱۳۰.    
[۱۰] اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۱۶۲.    
[۱۱] منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۵، ص۲۹۲.    
[۱۲] تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۳۱.
[۱۳] مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص۱۹۴.    
[۱۴] المعجم الاصولی، حیدر، محمد صنقور علی، ص (۶۴۰-۶۳۹).


عناوین مرتبط

[ویرایش]

عرف.

پانویس

[ویرایش]
 
۱. ↑ الاصول العامة للفقه المقارن، طباطبایی حکیم، محمد تقی، ص (۱۹۸-۱۹۷).    
۲. ↑ بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۴، ص۲۳۴.    
۳. ↑ کتابشناسی اصول فقه شیعه، مهریزی، مهدی، ص۳۰.
۴. ↑ دروس فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۲، ص۱۲۸.    
۵. ↑ المعالم الجدیدة للاصول، صدر، محمد باقر، ص۱۶۸.    
۶. ↑ مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص (۲۰۷-۲۰۳).
۷. ↑ شرح اصول فقه، محمدی، علی، ج۳، ص۳۲۷.
۸. ↑ منابع اجتهاد (از دیدگاه مذاهب اسلامی)، جناتی، محمد ابراهیم، ص۴۱۳.
۹. ↑ الرسائل، خمینی، روح الله، ج۲، ص۱۳۰.    
۱۰. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۱۶۲.    
۱۱. ↑ منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۵، ص۲۹۲.    
۱۲. ↑ تحریر المعالم، مشکینی، علی، ص۳۱.
۱۳. ↑ مفاتیح الاصول، مجاهد، محمد بن علی، ص۱۹۴.    
۱۴. ↑ المعجم الاصولی، حیدر، محمد صنقور علی، ص (۶۴۰-۶۳۹).


منبع

[ویرایش]

فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۷۵، برگرفته از مقاله «سیره عقلا».    


رده‌های این صفحه : اصول فقه | سیره | سیره عقلا | مباحث حجت
جعبه ابزار