سلطه (فقه)

چیرگی و غلبه بر کسى یا چیزى را ‌سلطه گویند. از آن در بسیارى از ابواب فقه سخن گفته‌اند.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف سلطه
۲ - اسباب سلطه
       ۲.۱ - ولایت
       ۲.۲ - حق
       ۲.۳ - ملکیت
۳ - موانع سلطه
       ۳.۱ - کفر
۴ - پانویس
۵ - منبع

تعریف سلطه

[ویرایش]

سلطه یا سلطنت عبارت است از استیلا و چیرگی بر کسى یا چیزى به سببى.

از مهم‌ترین اسباب سلطه‌ انسان، ولایت است، مانند ولایت پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله و خاندان پاک آن حضرت بر تمامى خلق، ولایت حاکم شرع بر امور حسبى ، ولایت پدر بر فرزند نابالغ یا دیوانه که از آثار آن جواز تصرف در اموال آن دو است و نیز ولایت وى بر دختر بالغ باکره در امر ازدواج و ولایت وصی بر متعلق وصیت.

← حق

ثبوت حق براى کسى موجب سلطه او در قلمرو حق است، مانند حق خیار که موجب سلطه دارنده این حق بر ابطال معامله است و یا حق قصاص که سبب سلطه صاحب حق بر جنایتکار، جهت استیفاى حق قصاص مى‌باشد.