• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سجده شکر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سجده شکر از سجده‌هاى مستحب است که برای ادای شکر بجا آوره می‌شود. از آن در باب صلات سخن گفته‌اند.



سجده شکر در موارد زیر مستحب مؤکد است: بعد از هر نماز واجب و مستحب؛ هنگام رسیدن نعمتى جدید و یا تجدید نعمت؛ هنگام دور شدن نقمت و بلایی از انسان و نیز یاد آورى آنها؛ پس از توفیق یافتن در به جا آوردن عملى نیک یا ترک گناهی
و نیز هنگام مشاهده فرد مبتلا به بلایى و دیدن فاسق.


سجده شکر با انجام دادن مسمای سجده محقق مى‌شود. بنابر این، سجده شکر، تکبیر افتتاح، تکبیر هنگام رفتن به سجده و نیز تشهد و سلام ندارد؛
لیکن برخى قدما تکبیر را پس از سر برداشتن از سجده مستحب دانسته‌اند.
سجده شکر با یک بار سجده کردن تحقق مى‌یابد؛

۲.۱ - افضل

لیکن افضل آن است که دو بار سجده کند و بین دو سجده، گونه راست و سپس گونه چپ را- که از آن به تعفیر تعبیر مى‌شود- به زمین نهد. تعدد سجده با سر برداشتن از زمین و سر نهادن بر آن تحقق مى‌یابد و نشستن بین دو سجده لازم نیست.

۲.۲ - مسمای سجده

آیا براى تحقق مسماى سجده شکر، نهادن اعضای هفت گانه بر زمین لازم است یا گذاشتن پیشانی به تنهایى کفایت مى‌کند؟ مسئله محل بحث واختلاف است.


در سجده شکر طهارت از حدث و نیز رو به قبله بودن شرط نیست.
در اشتراط مباح بودن (غصبی نبودن) مکان و نهادن پیشانى بر چیزى که سجده بر آن صحیح است، همچون خاک اختلاف است.


امور زیر در سجده شکر مستحب است: روبه قبله بودن؛
طهارت از حدث؛
گستردن دستها بر زمین؛ چسبانیدن سینه و شکم به زمین؛ تعفیر (بر زمین نهادن گونه راست و سپس چپ و به قول برخى جبین راست و چپ نیز)؛ طول دادن سجده؛ خواندن دعاهای وارد شده؛ گفتن صد بار «شکراً للَّه» یا «شکراً، شکراً» یا «عفواً، عفواً»؛ سه یا یک بار گفتن نیز کفایت مى‌کند و مسح محل سجده با دست و کشیدن دستها بر صورت و جلو بدن پس از سر برداشتن از سجده.
[۲۳] مفاتیح الشرائع، ج۱، ص۱۵۸.



۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۳۴-۲۴۰.    
۲. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی‌، ج۲، ص۵۸۴-۵۸۵.    
۳. سبزواری، عبدالاعلی، مهذب الأحکام فی بیان حلال و الحرام، ج۷، ص۳۷.    
۴. محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۲، ص۳۱۷.    
۵. محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۲، ص۳۱۷.    
۶. طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۱، ص۱۱۴.    
۷. عاملی جبعی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام فی شرح شرائع الاسلام، ج۱، ص۲۲۳.    
۸. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۳۵۱.    
۹. عاملی، محمد بن مکی، ذکری‌ الشیعة فی احکام الشریعة، ج۳، ص۴۶۵.    
۱۰. محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۲، ص۳۱۷.    
۱۱. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۳۴۹-۳۵۰.    
۱۲. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی‌، ج۲، ص۵۸۵.    
۱۳. حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، ج۱، ص۱۳۷.    
۱۴. حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، ج۳، ص۱۵.    
۱۵. عاملی، محمد بن مکی، ذکری‌ الشیعة فی احکام الشریعة، ج۳، ص۴۶۵.    
۱۶. محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۲، ص۳۱۷.    
۱۷. کاشف الغطاء، جعفر بن خضر، کشف الغطاءعن مبهمات الشریعة الغراء، ج۳، ص۲۱۵.    
۱۸. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۳۴۹-۳۵۰.    
۱۹. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی‌، ج۲، ص۵۸۵.    
۲۰. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی‌، ج۲، ص۳۱۲-۳۱۳.    
۲۱. نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۰، ص۲۴۵.    
۲۲. محقق کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد، ج۲، ص۳۱۶-۳۱۷.    
۲۳. مفاتیح الشرائع، ج۱، ص۱۵۸.
۲۴. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۳۴۷-۳۴۹.    
۲۵. بحرانی، یوسف، الحدائق الناضرة، ج۸، ص۳۵۲.    
۲۶. طباطبایی یزدی، محمدکاظم، العروة الوثقی‌، ج۲، ص۵۸۵.    



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۴، ص۳۹۷-۳۹۸.    






جعبه ابزار