• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زور (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَوْر (به فتح زاء و سکون واو) به معنای قصد، میل و انحراف از مفردات به کار رفته در قرآن کریم است.



زَوْر به فتح (ز) به معنای قصد و ميل است. از اقرب الموارد روشن می‌شود كه زور از باب نصر ينصر به معنى قصد است و زيارت نيز از آن است مثل‌ (حَتَّى‌ زُرْتُمُ‌ الْمَقابِرَ) (تا آن جا كه به ديدار قبرها رفتيد (و به فزونى قبور مردگانتان افتخار كرديد).) و از باب علم يعلم و كرم يكرم به معنى ميل و انحراف است مثل‌ (وَ تَرَى الشَّمْسَ إِذا طَلَعَتْ‌ تَتَزاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ‌ ... ذاتَ الشِّمالِ ...) يعنى «مى‌بينى آفتاب را از غار آن‌ها به طرف شمال ميل می‌كند.» و زور بضم (ز) به معنى دروغ است‌ (فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً) (ظلم و دروغ بزرگى را مرتكب شدند.)
[۱۰] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

ولى راغب گويد: زور به فتح (ز) بالاى سينه است «زُرْتُ‌ فُلَاناً» او را زيارت كردم يعنى با سينه خود وى را ملاقات نمودم و نيز زور به فتح (ز) ميل و انحراف با سينه است و ازْوَر كسى است كه سينه‌اش مايل و كج باشد و «تَتَزاوَرُ! عَنْ كَهْفِهِمْ» يعنى «ميل می‌كرد ...» و بئر زَوْرَاء چاهى است كه كج كنده باشند و به دروغ زور به ضمّ (ز) گفته‌اند كه از جهت خود (كه راستى است) منحرف است فرموده‌ «ظُلْماً وَ زُوراً»
(فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثانِ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ‌ الزُّورِ) (از پلیدی بت‌ها اجتناب كنيد، و از سخن باطل بپرهيزيد.)
زور چنانكه از راغب و اقرب نقل شد و طبرسی و جوهری و غيره گفته‌اند به معنى كذب است
[۱۷] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
ولى ظاهرا مراد قول منحرف از حق و قول باطل است اعم از آنكه دروغ باشد يا غير آن و از رديف اوثان و قول زور به دست‌ می‌آيد كه سخن باطل از نظر قرآن چنان كار زشتى است كه در رديف بت و بت‌پرستی است.
(از آيه‌ وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً) کافران گفتند: اين قرآن فقط دروغى است كه او به خدا افترا بسته، و گروهى ديگر او را بر اين كار يارى داده‌اند. آن‌ها با اين سخن، ظلم و دروغ بزرگى را مرتكب شدند.) روشن می‌شود كه گفتار ظالمانه زور است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۸۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۶۸.    
۳. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۴، ص۳۶۴.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۱۹.    
۵. تکاثر/سوره۱۰۲، آیه۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶۰۰.    
۷. کهف/سوره۱۸، آیه۱۷.    
۸. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۰.    
۱۰. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۱۱. کهف/سوره۱۸، آیه۱۷.    
۱۲. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۱۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۷.    
۱۴. حج/سوره۲۲، آیه۳۰.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۵.    
۱۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۷.    
۱۷. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۳۱.    
۱۹. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۶۷۲.    
۲۰. فرقان/سوره۲۵، آیه۴.    
۲۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زور»، ج۳، ص۱۸۹.    






جعبه ابزار