• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی (شخصیت رجالی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعلی عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی، ملقب به بیاع سابری، از اصحاب امام صادق، امام کاظم و امام رضا (علیهم‌السّلام) بوده و از امام صادق، امام کاظم (علیهماالسّلام) روایت کرده است. وی از وکلای امام صادق و امام رضا (علیهماالسّلام) بود. او از راویان مورد وثوق شیعه در عصر امام رضا (علیه‌السّلام) بود. عبدالرحمان از طرف امام اجازه مناظره و بحث با مردم را داشته است.



ابوعلی عبدالرحمان بن حجاج بجلی کوفی، ملقب به بیاع سابری، اهل کوفه، خرمافروش یا پیراهن فروش، از موالی بجیله، ساکن بغداد و از اصحاب و شاگردان امام صادق، امام کاظم و امام رضا (علیهم‌السّلام) بود و از دو امام اول روایت کرده است. از بزرگان اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) و از یاران ویژه و صاحبان سر آن حضرت بود.
عبدالرحمان از علما، فقیهان و دانشمندان موجّه و بسیار موثق شیعه می‌باشد که امام صادق و امام کاظم (علیهما‌السّلام) بهشت را برای او بشارت دادند. از خود امامان (علیهم‌السّلام) در تعریف و تمجید او سخن فراوان نقل شده است از جمله: به او مژده داده شده که در مدینه با حسن عاقبت و با ایمان خواهد مرد. او وکالت امام صادق (علیه‌السّلام) را هم بر عهده داشت.
نام او در ۵۱۰ مورد از اسناد روایات آمده است.


عده‌ای عبدالرحمان را کیسانی و برخی هم او را واقفی دانسته و گفته‌اند: چون از امام رضا (علیه‌السّلام) معجزه دید، از مذهب واقفیه دست کشید و به آن حضرت روی آورد و در شمار وکلای ایشان در آمد.


او از متکلمان مبرز بوده که از قدرت بحث و مناظره، بهره کافی داشته است و امام صادق (علیه‌السّلام) به وی دستور داده و فرمود: ‌ای عبدالرحمان! با مردم مدینه سخن بگو و با آنها به بحث بنشین که من دوست دارم در میان رجال شیعه امثال تو فراوان دیده شوند.
با دقت در این حدیث و با توجه به اینکه اما صادق (علیه‌السّلام) به کمتر کسی از اصحابش امثال تغلب و حمزة بن طیار و نظایر آنان اجازه بحث و مناظره می‌داد – زیرا از آن بیم داشته که بلغزند و خود و یاران امام را با خطر مواجه کنند -، مقام و منزلت عبدالرحمان در نزد امام روشن می‌شود.


عبدالرحمان کتاب‌هائی هم نوشته که راویان موثق و احیاناً اصحاب اجماع از آن کتاب‌ها حدیث روایت کرده‌اند. کسانی چون ابن‌ابی‌عمیر و صفوان بن یحیی از آن خبر داده‌اند، هر چند از نام و ویژگی‌های آن در منابع چیزی نیامده است.


عبدالرحمان سرانجام در زمان امام رضا (علیه‌السّلام) از دنیا رفت.


۱. حلی، حسن بن یوسف، خلاصة الاقوال، ص۲۰۴.    
۲. نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ج۱، ص۲۳۷.    
۳. طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، ص۲۳۰.    
۴. تفرشی، سیدمصطفی بن حسین، نقد الرجال، ج۳، ص۴۵.    
۵. طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، ص۴۴۲.    
۶. ابن‌داوود حلی، حسن بن علی، رجال ابن داود، ص۲۵۶.    
۷. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواه، ج۱، ص۴۴۷.    
۸. استرابادی، محمد بن علی، منهج المقال، ج۶، ص۳۴۲.    
۹. مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۲، ص۱۴۶.    
۱۰. طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، ص۱۰۸.    
۱۱. آقا بزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۶، ص۳۴۲.    
۱۲. خوئی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۰، ص۳۴۳.    



سایت مجمع جهانی شیعه‌شناسی، برگرفته از مقاله «راویان امام صادق(علیه السلام) ۲»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۱/۲۸.    
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۴۳۵، برگرفته از مقاله «عبدالرحمان بن حجاج بجلی».






جعبه ابزار