ورزش

ورزش عاملی برای حفظ سلامتی و تامین نیازهای آدمی لازم است، و اسلام برای تندرستی و سلامتی ارزش زیادی قائل است. اوج توان جسمی و قدرت ورزشکار باید به‌جایی برسد که عمل به ارزش‌های انسانی را برای خود تکلیف و سرمشق بداند و سرلوحه زندگی خود قرار دهد.

ضرورت پرداختن به ورزش

رسیدن به سلامتی جسم و جان، از اموری است که انسان همیشه درپی آن بوده و هست. دین اسلام همواره به عنوان یک دین کامل و جهان‌شمول به تمامی زوایای یک زندگی سالم می‌اندیشد و همه راه‌های منتهی به سعادت دنیا و آخرت را برشمرده است. ارزش تندرستی را بیان می‌کند؛ حفظ بهداشت را لازم می‌داند و به ورزش و توجه به آن اهمیت داده است. اساساً حرکت، لازمه زندگی است. حرکت، جنب‌وجوش، افت‌وخیز و جهش و پرش و دویدن، عاملی برای حفظ سلامت، پویایی، بالندگی و نشاط است. سکون، نه تنها مانع رشد است، بلکه زیان‌های فراوانی به‌بار می‌آورد و بیماری‌های جسمی و روحی فراوانی را درپی دارد. با گذشت زمان و ماشینی شدن زندگی انسان و جایگزین شدن صنعت به‌جای بسیاری از فعالیت‌های جسمی و بدنی، نقش ورزش، آشکارتر شده است و در نتیجه رویکرد به کارهای ورزشی باید بیشتر شود. امروزه، نگاه به ورزش، متفاوت و انگیزه‌های پرداختن به آن نیز گوناگون است، ولی باید دانست که ورزش امری بی‌ارزش یا صرفاً سرگرم کننده و مایه گذران وقت نیست، بلکه بخشی از برنامه‌های لازم زندگی به‌شمار می‌رود که با مفاهیمی مانند: تندرستی، بهداشت، رشد، نشاط، آگاهی، سلامت روان و غیر آن ارتباط نزدیکی دارد. بی‌شک ورزش برای تامین نیازهای آدمی لازم است، ولی گاهی نیازهایی به وجود می‌آید که ضرورت پرداختن به ورزش را دو چندان می‌سازد.
در مبارزه با سختی‌ها و مشکلات و نیز در رویارویی با دشمنان، آماده بودن جسمانی نیز برای رویارویی با این ناهنجاری‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد. قرآن کریم در سفارش به افراد باایمان در آماده سازی خویش می‌فرماید:
«هرچه در توان دارید نیرو و سلاح و اسب‌های ورزیده برای مقابله با دشمنان آماده سازید تا به وسیله آن دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید.» بنابراین، انسان باید ورزش را به عنوان جزئی از برنامه‌های روزانه خویش قرار دهد و از فایده‌های جسمی و روحی آن بهره‌مند شود.

انواع ورزش‌ها

امروزه ورزش، یکی از ضروریات زندگی است. این ضرورت از دو بعد فردی و اجتماعی، قابل بررسی است. اصولاً زندگی شهرنشینی، دوری از طبیعت، استفاده از غذاهای مصنوعی، نداشتن فعالیت بدنی لازم، آلودگی محیط‌زیست، عموم مردم را با شرایطی روبه‌رو می‌سازد که ره‌آورد آن چیزی جز ضعف و ناتوانی جسمی و افسردگی روحی و روانی نیست.
ناگفته نماند که ارزش‌های مورد پذیرش هر جامعه تعیین کننده نوع فعالیت‌ها، روش‌ها و رشته‌های ورزشی در آن است. با مطالعه اقوام و ملت‌ها درمی‌یابیم که بعضی از ورزش‌ها، جایگاهی ارزشمند دارند. از بعضی دیگر نیز استقبال چندانی صورت نمی‌گیرد. در زمان حیات معصومین نیز مانند هر دوره دیگر، بعضی از ورزش‌ها رونق بیشتری داشته و مورد توجه بوده است. برای مثال، ارزش تیراندازی به آن‌ اندازه است که پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: «عَلِّموا بَنیکُم الرَّمی فاِنَّه نِکایَةُ العَدُوّ؛ تیراندازی را به پسران‌تان بیاموزید که موجب شکست دشمن است».
در اخبار دیگری از ائمه معصومین (علیهم‌السّلام) آمده که ورزش کشتی نیز همواره مورد تشویق ایشان بوده است. حضرت ابوطالب (علیه‌السّلام) فرزندان خود و برادرزاده‌هایش را جمع می‌کرد و آنها را به کشتی گرفتن وا می‌داشت و دیده می‌شد که حضرت علی (علیه‌السّلام) که کودکی بیش نبود با برادران و پسرعموهای خود کشتی می‌گرفت و بزرگ و کوچک‌شان را بر زمین می‌زد. همچنین، درباره اسب‌سواری و اسب‌دوانی نیز در اسلام سفارش بسیاری شده است. به‌گونه‌ای که پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «بهترین سرگرمی نزد خداوند، اسب‌دوانی و تیراندازی است».
امام صادق (علیه‌السّلام) نیز شادابی را ده چیز می‌داند که یکی از آنها را سوارکاری می‌شمارد. شنا نیز از دیگر ورزش‌های مورد توجه اسلام است که آن را نشاط‌آور و عاملی برای سلامتی جسم و روح می‌داند. پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌فرماید: «حق فرزند بر پدرش این است که ... به او شنا کردن بیاموزد».
ادامه